37 ώρες στον αέρα: Η αποστολή των Β‑2 που σημάδεψε την Τεχεράνη

Στα χρόνια που προηγήθηκαν της 37ωρης αποστολής για να πλήξουν τον ιρανικό πυρηνικό σταθμό στο Φορντό, οι πιλότοι της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ είχαν περάσει τουλάχιστον 24 συνεχόμενες ώρες σε εξομοιωτή πτήσης B‑2 — μια ακριβή αναπαραγωγή του πιλοτηρίου τους. Τις τελευταίες ημέρες ή εβδομάδες πριν από την αποστολή, είναι σχεδόν βέβαιο πως εκτέλεσαν προσομοιωμένες επιδρομές σε στόχους σχεδιασμένους να προσομοιάζουν με την ισχυρά οχυρωμένη εγκατάσταση, που βρίσκεται βαθιά μέσα σε βουνό. Όπως εξηγεί ο απόστρατος αντιπτέραρχος Στίβεν Λ. Μπάσαμ, ο οποίος είχε πετάξει το B‑2 σε εκπαιδευτικές και πολεμικές αποστολές για εννέα χρόνια, σχεδόν τα πάντα στην πραγματική αποστολή —που εκτελέστηκε τα ξημερώματα της Κυριακής στο Ιράν— θα έμοιαζαν με την εκπαίδευση, με δύο σημαντικές διαφορές.

Πρώτον, οι πιλότοι θα ένιωθαν το «κρακ» από το άνοιγμα των θυρών της αποθήκης οπλισμού, κάτι που στιγμιαία αλλάζει το σχήμα του αεροσκάφους και ενδεχομένως το εκθέτει στα εχθρικά ραντάρ. Τα B‑2 που επιτέθηκαν στο Φορντό μετέφεραν από δύο βόμβες Massive Ordnance Penetrator η καθεμία, σχεδιασμένες για να εξουδετερώνουν στόχους θαμμένους σε μεγάλο βάθος. Όταν τα δύο μέλη του πληρώματος απελευθέρωσαν τις βόμβες —συνολικού βάρους 60.000 λιβρών— το αεροσκάφος πιθανότατα τινάχτηκε στιγμιαία προς τα πάνω, σύμφωνα με τον Μπάσαμ. Για τους πιλότους, ήταν σχεδόν σίγουρα κάτι που βίωναν για πρώτη φορά.

Άλλα βομβαρδιστικά των ΗΠΑ, όπως τα B‑1 και B‑52, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στους πολέμους στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, εξαπολύοντας πλήθος βομβών προς υποστήριξη των χερσαίων δυνάμεων. Όμως το B‑2 —το ακριβότερο αεροσκάφος στην ιστορία, με κόστος 2,2 δισεκατομμύρια δολάρια ανά μονάδα— είχε πάντα έναν πολύ πιο εξειδικευμένο ρόλο. Για ορισμένους από τους πιλότους, η αποστολή της Κυριακής ίσως ήταν η πρώτη φορά που πετούσαν το B‑2 σε πολεμική επιχείρηση και έριχναν πραγματικές βόμβες. Επίσης, αυτή ήταν η πρώτη επιχειρησιακή χρήση των βομβών-διατρητών GBU‑57 (bunker busters).

Το μάθημα του 1770 που δεν έγινε ποτέ πάθημα

Τις ώρες που ακολούθησαν την επιδρομή, οι αμερικανικές στρατιωτικές και μυστικές υπηρεσίες αξιολογούσαν ακόμη τις ζημιές τόσο στον πυρηνικό σταθμό στο Φορντό όσο και στην ψυχολογία της ιρανικής ηγεσίας. «Η ελπίδα μας είναι πως οι Ιρανοί έμαθαν ένα μάθημα: ότι μπορούμε να στείλουμε μια βόμβα bunker buster από το Μιζούρι στο Ιράν χωρίς να εντοπιστούμε και χωρίς να προσγειωθούμε ούτε μία φορά, και να καταστρέψουμε οποιαδήποτε πυρηνική ικανότητα προσπαθούν να αναπτύξουν», δήλωσε ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζ. Ντ. Βανς στο Fox News τη Δευτέρα. «Αυτό είναι το μήνυμα που πιστεύουμε ότι θα τους αποτρέψει από το να ξαναχτίσουν την πυρηνική τους υποδομή».

Αποστολές επιστροφής από τον πόλεμο και… το σχολικό

Οι πρώτες αποστολές άνω των 30 ωρών με B‑2 πραγματοποιήθηκαν στον πόλεμο του Κοσσυφοπεδίου το 1999. Τότε, η ιδέα ότι θα μπορούσες να μπεις σε μάχη και να επιστρέψεις σπίτι εγκαίρως για να πάρεις τα παιδιά από το ποδόσφαιρο ήταν καινούρια και σχεδόν σουρεαλιστική για τους πιλότους. «Είναι κάπως περίεργο να ντύνεσαι στο μπάνιο σου και μετά να πας στον πόλεμο», είχε πει χαρακτηριστικά ένας πιλότος B‑2 στη Wall Street Journal εκείνη την εποχή. Έκτοτε, οι πιλότοι των B‑2 έχουν εκτελέσει αποστολές στο Ιράκ, το Αφγανιστάν και τη Λιβύη. Τα αεροσκάφη αυτά, που έχουν σχεδιαστεί για να μεταφέρουν πυρηνικά όπλα, πραγματοποιούν τακτικά αποστολές αποτροπής στην Ευρώπη και την Ασία από τη βάση τους στο Μιζούρι. Τα τελευταία 25 χρόνια έχουν προσφέρει στην Πολεμική Αεροπορία πολύτιμα διδάγματα για τις αποστολές μεγάλης διάρκειας. Σήμερα, γιατροί και φυσιολόγοι στη βάση Whiteman ειδικεύονται στο να προετοιμάζουν το σώμα των πιλότων για παρατεταμένες ώρες στο πιλοτήριο.

Όταν έχουν αρκετό χρόνο προειδοποίησης, οι πιλότοι προσπαθούν να ρυθμίσουν τους κύκλους ύπνου τους ώστε να συγχρονιστούν με τις ώρες της αποστολής. Κάθε B‑2 πετά με πλήρωμα δύο ατόμων. Το μικρό πιλοτήριο διαθέτει τουαλέτα και έναν μικρό χώρο πίσω από τα καθίσματα όπου ένας πιλότος μπορεί να ξαπλώσει για λίγο σε στρώμα κατασκήνωσης. Κατά την απογείωση, την προσγείωση, τις εναέριες ανεφοδιαστικές συνδέσεις και το πέρασμα πάνω από εχθρικό έδαφος, και οι δύο πιλότοι πρέπει να είναι στις θέσεις τους. Τα αεροπλάνα διαθέτουν και μικρούς θερμαντήρες τροφίμων, αλλά οι περισσότεροι πιλότοι προτιμούν απλά γεύματα όπως σάντουιτς για μεγάλες αποστολές. «Μαθαίνεις να πίνεις πολύ νερό», δήλωσε ο Μπάσαμ, ανακαλώντας τις αποστολές του στο Κοσσυφοπέδιο.

Οι αποστολές αυτές πιθανότατα ακολούθησαν την ίδια γενική μορφή με τις παλαιότερες πολεμικές εξορμήσεις των B‑2. Στο Κοσσυφοπέδιο και το Ιράκ, οι πιλότοι έβλεπαν αντιαεροπορικά πυρά και πυραύλους στον ουρανό κάτω από αυτούς. Αυτή τη φορά, όπως δήλωσαν αξιωματούχοι του Πενταγώνου, οι Ιρανοί δεν κατάφεραν καν να εκτοξεύσουν πυρά εναντίον των B‑2 ή των συνοδευτικών μαχητικών F‑35. Στις παλαιότερες αποστολές, οι πιλότοι των B‑2 έριχναν συνήθως βόμβες ακριβείας 2.000 λιβρών. Αυτή τη φορά, κάθε B‑2 έριξε δύο πυρηνικά bunker buster των 30.000 λιβρών. Ο στρατηγός Μπάσαμ αναρωτιόταν πώς να ένιωσαν οι πιλότοι όταν απελευθέρωσαν τέτοιο βάρος. «Θα έχει ενδιαφέρον να ακούσουμε από τους ίδιους τους πιλότους», σχολίασε.