Αιγαίο: Αισθητήρες του στρατού θα επιτηρούν και θα ανιχνεύουν στόχους

Σε ένα περιβάλλον γεωπολιτικής αστάθειας, από την Ουκρανία μέχρι το Ισραήλ και το Σουδάν, η Ελλάδα επιταχύνει τον ψηφιακό μετασχηματισμό της άμυνάς της, εστιάζοντας στην ενίσχυση της αποτροπής και την προστασία των θαλάσσιων συνόρων της. Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας ενεργοποιεί την υλοποίηση ενός φιλόδοξου σχεδίου ανάπτυξης ενός καινοτόμου Συστήματος Θαλάσσιας και Υποθαλάσσιας Επιτήρησης (USSPS), το οποίο εντάσσεται στον στρατηγικό σχεδιασμό της λεγόμενης «Ασπίδας του Αχιλλέα». Το εν λόγω έργο, που συγχρηματοδοτείται μέσω του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Αμυντικής Βιομηχανικής Ανάπτυξης (EDIDP), είχε ξεκινήσει ως τριετές πρόγραμμα μελετών και σχεδίασης το 2024, με τη συμμετοχή της Ελλάδας και της Κύπρου και συνολικό προϋπολογισμό 19,5 εκατ. ευρώ. Αν και προσωρινά ανεστάλη λόγω τουρκικών αντιδράσεων, το σχέδιο φαίνεται να επανεκκινείται με δυναμική, καθώς το υπουργείο εξέδωσε πρόσκληση διαβούλευσης για την έρευνα και ανάπτυξή του.

Το νέο σύστημα προβλέπεται να λειτουργεί αυτόνομα, ή σε διασύνδεση με υπάρχοντες μηχανισμούς των Ενόπλων Δυνάμεων, προσφέροντας συνεχή επιχειρησιακή εικόνα σε πραγματικό χρόνο. Θα αξιοποιεί προηγμένους υποθαλάσσιους αισθητήρες, τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης για την επεξεργασία δεδομένων και λειτουργίες «data fusion», ώστε να αναγνωρίζει και να παρακολουθεί στόχους όπως πλοία, υποβρύχια, μη επανδρωμένα σκάφη, δύτες και εχθρικά συστήματα ανίχνευσης. Η γραφική απεικόνιση σε χάρτη με ταυτότητα στόχου, απόσταση, κατεύθυνση και ταχύτητα, θα προσφέρει στον στρατιωτικό σχεδιασμό ένα κρίσιμο πλεονέκτημα επίγνωσης κατάστασης, ιδιαίτερα σε κρίσιμες επιχειρησιακές συνθήκες. Παράλληλα, θα ενισχύσει και τις δυνατότητες καταπολέμησης του παράνομου μεταναστευτικού δικτύου, επιτρέποντας την έγκαιρη ανίχνευση σκαφών διακινητών.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, το σύστημα αναμένεται να αναπτυχθεί σε κομβικά σημεία της θαλάσσιας συνοριογραμμής, καλύπτοντας σταδιακά από το Δέλτα του Έβρου και το Ανατολικό Αιγαίο, έως το Καστελόριζο, την Κρήτη και την Κέρκυρα. Σε πρώτη φάση, η υλοποίηση θα ξεκινήσει από το Ανατολικό Αιγαίο, περιοχή με υψηλό στρατηγικό φορτίο και αυξημένες προκλήσεις ασφαλείας. Η πλήρης επιχειρησιακή ανάπτυξη της «Ασπίδας του Αχιλλέα» τοποθετείται χρονικά έως το 2027, με τις πρώτες δοκιμές να προγραμματίζονται για τα τέλη του 2026. Το σύστημα συνιστά την είσοδο της Ελλάδας σε μια νέα εποχή ψηφιακής καινοτομίας στην άμυνα, ενισχύοντας τις εθνικές δυνατότητες αποτροπής και ελέγχου των θαλάσσιων συνόρων σε ένα ασταθές διεθνές περιβάλλον.