Κλιματική αλλαγή: Ο θερμότερος Μάρτιος της ιστορίας καταγράφηκε φέτος

Ιστορικό ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών κατέγραψε ο Μάρτιος του 2024, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus, και θεωρείται ως ο θερμότερος Μάρτιος που έχει καταγραφεί ποτέ στην ιστορία. Νέο απόλυτο μηναίο ρεκόρ καταγράφηκε και στις θάλασσες της υφηλίου με τους τελευταίους δώδεκα μήνες να καταρρίπτουν διαδοχικά κάθε ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών. Το φαινόμενο «Ελ Νίνιο» το οποίο επιδεινώνεται από την ανθρώπινη δραστηριότητα, έχει προκαλέσει άνοδο της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 1,58° Κελσίου συγκριτικά με αυτή του 19ου αιώνα, προτού γίνουν αισθητές οι συνέπειες της βιομηχανικής παραγωγής και της αποψίλωσης των δασών. Την ίδια ώρα, οι προσπάθειες μείωσης της επιβάρυνσης του κλίματος από την ανθρώπινη δραστηριότητα δεν έχουν φτάσει ακόμη στα επιθυμητά αποτελέσματα.

Σύμφωνα με τη συμφωνία του Παρισιού που αφορά στη δέσμευση των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην πράσινη ανάπτυξη, η μέση φετινή θερμοκρασία ξεπέρασε το όριο του 1,5° Κελσίου που είχε τεθεί, με τον Μάρτιο να καταγράφει αύξηση κατά 1,68° Κελσίου, ενώ ο Ιούλιος του 2023 καταγράφηκε ως ο θερμότερος μήνας που έχει βιώσει ο πλανήτης. Σύμφωνα με την υποδιευθύντρια της υπηρεσίας, Σαμάνθα Μπέρτζες, η «ανωμαλία» αυτή θα πρέπει να διαρκέσει τουλάχιστον 20 χρόνια έτσι ώστε να θεωρηθεί πως το παγκόσμιο κλίμα έχει αλλάξει και πως δεν πρόκειται για μία ετήσια διακύμανση. Ωστόσο, «είμαστε εξαιρετικά κοντά σε αυτό το όριο και δεν έχουμε δανεικό χρόνο», ανέφερε στο Γαλλικό Πρακτορείο.

 Το ρεκόρ των ωκεανών

Όπως έχει καταγραφεί η μέση θερμοκρασία των ωκεανών το τελευταίο έτος, πρόκειται για μία ιστορική αύξηση που έφτασε έως και τους 21,07° στην επιφάνεια των θαλασσών, με μόνη εξαίρεση τις ζώνες που βρίσκονται κοντά στους πόλους. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο παράγοντα ρύθμισης της θερμοκρασίας, καθώς καλύπτει το 70% της επιφάνειας της Γης. Όπως αναφέρει και η κα. Μπέρτζες, η υπερθέρμανση των ωκεανών δεν απειλεί μόνο τις θαλάσσιες μορφές ζωής, αλλά επηρεάζει και όλη την ατμόσφαιρα, καθώς προκαλεί περισσότερη υγρασία η οποία δημιουργεί ασταθείς μετεωρολογικές συνθήκες. Ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν καταγραφεί σε κάθε σημείο του πλανήτη, με τις πιο πρόσφατες να είναι οι πλημμύρες που πλήττουν την Ρωσία, τη Βραζιλία και τη Γαλλία., ενώ φαινόμενα όπως ξηρασία και λειψυδρία έχουν ήδη σημειωθεί σε αρκετές χώρες.

Η άνοδος της θερμοκρασίας των ωκεανών έχει οδηγήσει σε μείωση της απορρόφησης των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, κάτι που μπορεί να έφτανε και στην απορρόφηση του 90% της ανθρώπινης δραστηριότητας. Η συγκέντρωση CO2 έφθασε κατά μέσο όρο τα 419,3 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm) το 2023, αυξήθηκε δηλαδή κατά 2,8 ppm σε σύγκριση με το 2022. Σύμφωνα με το πρόγραμμα Carbon Monitor, ωστόσο, οι παγκόσμιες εκλύσεις CO2 το 2023 δεν αυξήθηκαν παρά κατά 0,1% σε σχέση με το 2022, φθάνοντας τους 35,8 γιγατόνους. Αν και αυτές οι εκτιμήσεις αφήνουν να εννοηθεί πως οι ανθρωπογενείς εκπομπές πιθανόν έχουν επιπεδοποιηθεί, αποτελούν ωστόσο «το 10% από το 66,7% του προϋπολογισμού του διοξειδίου του άνθρακα που απομένει για να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας (του πλανήτη) στον 1,5° Κελσίου», τόνισαν οι συγγραφείς. Το ζήτημα απασχολεί έντονα τους κλιματολόγους, καθώς όπως αναφέρει η κα Μπέρτζες, η τόσο μεγάλη αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να εξηγηθεί σε ένα μεγάλο βαθμό, αλλά όχι εξ’ ολοκλήρου.