Μεταναστευτικό – Λιβύη: Αιχμές Φον ντερ Λάιεν

Σε συνθήκες αυξημένων μεταναστευτικών ροών από τη Λιβύη και εντεινόμενων γεωπολιτικών πιέσεων στη Μεσόγειο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ελλάδα εντείνουν τις επιχειρησιακές και πολιτικές τους παρεμβάσεις για τον έλεγχο των συνόρων και την αποτροπή της εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού. Με επιστολή της προς τους ηγέτες των 27 κρατών-μελών της ΕΕ, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανέδειξε την ανάγκη για ενισχυμένη ευρωπαϊκή εμπλοκή στη Λιβύη, αφήνοντας αιχμές για πιθανή εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού ζητήματος από τις λιβυκές αρχές. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το πρώτο εξάμηνο του 2025 παρατηρήθηκε συνολική μείωση κατά 21% των παράνομων διελεύσεων στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, ωστόσο οι αφίξεις από τη Λιβύη παρουσιάζουν αύξηση κατά 7%, ενώ οι αφίξεις στην Ελλάδα από την Ανατολική Λιβύη αυξήθηκαν κατά 173%. «Η πολιτική κατάσταση και η κατάσταση ασφαλείας στη Λιβύη είναι εξαιρετικά κρίσιμες. Πρέπει να διατηρήσουμε στενή συνεργασία και να παρέχουμε οικονομική και επιχειρησιακή στήριξη, ιδίως στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης», τόνισε η φον ντερ Λάιεν. Ωστόσο, υπογράμμισε και την ανάγκη ετοιμότητας απέναντι στη χρήση των μεταναστευτικών ροών για πολιτικούς σκοπούς.

Μέσα σε 48 ώρες πάνω από 1.500 μετανάστες έφτασαν στα παράλια της νότιας Κρήτης

Σε απόλυτη ευθυγράμμιση με τις ευρωπαϊκές ανησυχίες, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε την αποστολή ελληνικών πολεμικών πλοίων στα θαλάσσια σύνορα με τη Λιβύη, με στόχο την αποτροπή αυξημένων μεταναστευτικών ροών και τη διασφάλιση της εθνικής και ευρωπαϊκής ασφάλειας. Η κίνηση εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο στρατηγικής αποτροπής και επιχειρησιακής παρουσίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Πρόεδρος της Κομισιόν ανακοίνωσε επίσης ότι ζήτησε από τον αρμόδιο Επίτροπο Όλιβερ Βάρχελι να μεταβεί στη Λιβύη το αμέσως επόμενο διάστημα, για να έχει επαφές με τις αρχές τόσο της Δυτικής όσο και της Ανατολικής Λιβύης. Στόχος είναι η ενεργοποίηση μιας προσέγγισης «Ομάδας Ευρώπη» για την ενίσχυση της διαχείρισης των συνόρων, την καταπολέμηση της διακίνησης ανθρώπων και την εφαρμογή πολιτικών επιστροφών και νόμιμης μετανάστευσης. Η διπλωματική πρόκληση που διαμορφώνεται καθιστά σαφές ότι η Λιβύη εξακολουθεί να αποτελεί κρίσιμο γεωπολιτικό σταυροδρόμι, όχι μόνο για την ΕΕ αλλά και για τη σταθερότητα ολόκληρης της Μεσογείου. Οι κινήσεις της Αθήνας και των Βρυξελλών επιβεβαιώνουν την πρόθεση των Ευρωπαίων να μη μείνουν θεατές μπροστά στην πιθανότητα μεθοδευμένης αποσταθεροποίησης μέσω μεταναστευτικών πιέσεων.