Μέση Ανατολή: Στρατηγικά χτυπήματα, ενεργειακές απειλές και το φάντασμα της γενικευμένης ανάφλεξης

Η Μέση Ανατολή βιώνει ένα από τα πιο κρίσιμα και επικίνδυνα επεισόδια των τελευταίων δεκαετιών, καθώς η σύγκρουση Ισραήλ και Ιράν εισέρχεται σε φάση ανοιχτής πολεμικής αντιπαράθεσης, με δεκάδες νεκρούς, εκατοντάδες τραυματίες και σημαντικά πλήγματα σε στρατηγικές και ενεργειακές εγκαταστάσεις. Η κλιμάκωση των τελευταίων ωρών έχει προκαλέσει σοκ στη διεθνή κοινότητα και έχει επαναφέρει το ενδεχόμενο ενός γενικευμένου πολέμου στην καρδιά της ενεργειακής σκακιέρας του πλανήτη.

İran’ın saldırısının Tel Aviv’deki etkileri 16 pic.twitter.com/wE7wUCwgkU

— M. Mustafa Uzun (@mmustafauzun) June 15, 2025

Tel Aviv after Iran’s BBQ.pic.twitter.com/bzsSQii3BD

— (@_monarcho) June 15, 2025

Footage reportedly shows the moment an Iranian missile hit a building in Bat Yam, southern Tel Aviv.@PressTV pic.twitter.com/foAnaEzyGg

— Azadar Hussain (@Azadar04) June 15, 2025

Σφυροκόπημα με πυραύλους και drones

Το βράδυ του Σαββάτου, το Ιράν εξαπέλυσε μαζική επίθεση κατά του Ισραήλ, χρησιμοποιώντας δεκάδες βαλλιστικούς πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Σύμφωνα με δημοσιεύματα των Times of Israel, ο μέχρι τώρα απολογισμός περιλαμβάνει τουλάχιστον δέκα νεκρούς και διακόσιους τραυματίες, ενώ δεκάδες άνθρωποι εξακολουθούν να αγνοούνται. Σειρήνες αεροπορικού συναγερμού ηχούν ασταμάτητα στο βόρειο Ισραήλ, την ώρα που σωστικά συνεργεία επιχειρούν μέσα σε συντρίμμια κατοικιών και κτιρίων, με στόχο την ανεύρεση επιζώντων. Η Τεχεράνη υποστηρίζει ότι έκανε χρήση νέου τύπου βαλλιστικού πυραύλου, τον οποίο χαρακτηρίζει «κατευθυνόμενο και ευέλικτο». Ωστόσο, Ισραηλινοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι απορρίπτουν αυτούς τους ισχυρισμούς, δηλώνοντας ότι οι πύραυλοι δεν παρουσίασαν τεχνολογικά χαρακτηριστικά που να ξεπερνούν όσα είχαν ήδη χρησιμοποιηθεί στις επιθέσεις των τελευταίων ετών.

Το Ισραήλ απάντησε άμεσα, εκτοξεύοντας την επιχείρηση «Rising Lion», πλήττοντας στόχους υψηλής στρατηγικής σημασίας στο ιρανικό έδαφος. Ανάμεσά τους συγκαταλέγονται πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ισφαχάν και τη Φορντό, εγκαταστάσεις αποθήκευσης πετρελαίου στο Σαχράν, καθώς και το ενεργειακό κοίτασμα South Pars, το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στον κόσμο. Πλάνα που έδωσαν στη δημοσιότητα οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) δείχνουν χτυπήματα σε υποδομές εκτόξευσης βαλλιστικών πυραύλων στο δυτικό Ιράν.

Θύματα και χάος στα αστικά κέντρα

Το Ιράν, μέσω της επιχείρησης «True Promise III», συνέχισε το σφυροκόπημα ισραηλινών πόλεων. Πυραυλική επίθεση στην Bat Yam, κοντά στο Τελ Αβίβ, είχε τραγικό απολογισμό τέσσερις νεκρούς και περίπου 20 αγνοούμενους, ενώ στο Ρεχόβοτ ένας άνθρωπος ανασύρθηκε ζωντανός από τα χαλάσματα πολυκατοικίας.

BREAKING: INSANE footage of a HUGE impact in Tel Aviv! pic.twitter.com/f6WImKQSI1

— The Saviour (@stairwayto3dom) June 14, 2025

Israel’s rescue team saved a frightened dog from a ruined Tel Aviv building.

Grateful she’s safe now. pic.twitter.com/QQKknrGwsF

— Am Yisrael Chai (@kyg_best) June 13, 2025

Συνολικά, η υπηρεσία διάσωσης Magen David Adom κατέγραψε πάνω από 40 τραυματίες σε ένα μόνο πλήγμα. Ο πρόεδρος του Ισραήλ, Ισαάκ Χέρτζογκ, σε δημόσια δήλωσή του, αναφέρθηκε σε «πολύ σκοτεινό πρωινό» για το Ισραήλ, εκφράζοντας τη θλίψη του για την απώλεια αθώων πολιτών – Εβραίων και Αράβων, μεταναστών και γηγενών, γυναικών, ηλικιωμένων και παιδιών. Η Γερμανία, η Γαλλία και η Βρετανία προσφέρθηκαν άμεσα να μεσολαβήσουν για την επανεκκίνηση των συνομιλιών με το Ιράν σχετικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα, με στόχο την αποκλιμάκωση. Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γιόχαν Βάντεφουλ δήλωσε πως «οι πόρτες για διαπραγμάτευση παραμένουν ανοιχτές» και κάλεσε την Τεχεράνη να μην επαναλάβει τα λάθη του παρελθόντος. Την ίδια ώρα, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, επιχείρησε να κρατήσει ίσες αποστάσεις, ξεκαθαρίζοντας πως η Ουάσινγκτον «δεν έχει καμία εμπλοκή στην επίθεση κατά του Ιράν». Ωστόσο, προειδοποίησε πως «οποιαδήποτε ιρανική επίθεση κατά των ΗΠΑ θα απαντηθεί με δύναμη άνευ προηγουμένου». Παράλληλα, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο διαμεσολάβησης για συμφωνία ειρήνης μεταξύ Ιράν και Ισραήλ.

Το γεωπολιτικό ρίσκο της ενέργειας και το φάντασμα του Ορμούζ

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι για πρώτη φορά στοχοποιούνται ενεργειακές εγκαταστάσεις – κάτι που μέχρι τώρα αποτελούσε άγραφο κανόνα στον σκιώδη πόλεμο Ιράν–Ισραήλ. Η επίθεση στο South Pars και οι απειλές του Ιράν για το ενδεχόμενο κλεισίματος του Στενού του Ορμούζ, φέρνουν την παγκόσμια οικονομία αντιμέτωπη με σενάρια πληθωριστικής έκρηξης και ενεργειακής κρίσης. Ο Ιρανός βουλευτής Εσμαΐλ Κοσαρί προειδοποίησε ότι «η Τεχεράνη δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει κάθε μέσο» εάν συνεχιστούν οι επιθέσεις του Ισραήλ, βάζοντας ευθέως στο τραπέζι το κλείσιμο του Στενού του Ορμούζ. Από εκεί διέρχεται σχεδόν το 20% της παγκόσμιας πετρελαϊκής παραγωγής, και μια διακοπή θα μπορούσε να εκτοξεύσει τις τιμές πάνω από τα 130 δολάρια το βαρέλι, προκαλώντας παγκόσμιο σοκ.

Παρά την αρχική αποστασιοποίηση, οι ΗΠΑ ήδη συνδράμουν με αντιαεροπορικά συστήματα, πολεμικά πλοία και στρατιωτικά μέσα στην ισραηλινή άμυνα. Το Πεντάγωνο έχει κινητοποιήσει συστοιχίες Patriot, αναγνωριστικά αεροσκάφη και μαχητικά πέριξ της περιοχής, ενώ το αεροπλανοφόρο USS Nimitz ακύρωσε επίσκεψή του στο Βιετνάμ και κατευθύνεται προς τον Περσικό. Αναλυτές επισημαίνουν ότι το Ισραήλ διαθέτει ισχυρές αεροπορικές δυνατότητες, όμως η πλήρης εξουδετέρωση των υπόγειων πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν απαιτεί βόμβες βαθιάς διείσδυσης – οπλισμό που διαθέτουν μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες. Αν ο Λευκός Οίκος αποφασίσει στρατιωτική εμπλοκή τέτοιας κλίμακας, τότε η σύρραξη θα αποκτήσει νέο χαρακτήρα – και ενδεχομένως πλανητική διάσταση.

Η σημερινή έκρηξη βίας είναι η αποκορύφωση μιας δεκαετίας σκιώδους πολέμου. Εμπρησμοί, κυβερνοεπιθέσεις, επιθέσεις σε επιστήμονες, βάσεις και πρεσβείες είχαν διαμορφώσει ένα εύθραυστο υπόβαθρο. Τώρα, όμως, η διπλωματική υποκρισία έχει τελειώσει. Οι κόκκινες γραμμές έχουν ξεπεραστεί. Το Ισραήλ απαντά με αεροσκάφη πάνω από τον ουρανό της Τεχεράνης. Το Ιράν υπόσχεται την «πραγμάτωση της αληθινής υπόσχεσης». Και ο υπόλοιπος κόσμος, παγιδευμένος στην εξάρτηση από την ενέργεια, παρακολουθεί. Η επόμενη ημέρα δεν προδιαγράφεται εύκολη. Ο πόλεμος, αυτή τη φορά, δεν είναι απλώς τοπικός – είναι εξαγώγιμος. Και ίσως ήδη να έχει ξεκινήσει.